Przekład tekstów informatycznych na język polski

 

Tłumacz tekstów informatycznych musi posiadać nie tylko pokaźny zbiór słowników informatycznych (patrz Bibliografia), lecz również rozmaite słowniki specjalistyczne i ogólne.

Z mojego doświadczenia wynika, że nie jest w ogóle potrzebny słownik Stanisławskiego, w którym i tak nie ma trudniejszych wyrażeń o nieoczywistych odpowiednikach (np. mission-critical). Lepiej jest w najnowszych słownikach PWN (Wielkim słowniku angielsko-polskim PWN-Oxford, jest na szczęście też w wersji elektronicznej) i w Słowniku Kościuszkowskim (Nowy słownik polsko-angielski, angielsko-polski Fundacji Kościuszkowskiej) Niezłe wrażenie robi też duży słownik Prószyńskiego (Słownik angielsko-polski Cambridge), niestety dostępny wyłącznie w ciężkiej wersji papierowej. Coraz więcej powstaje dużych słowników, co oczywiście bardzo mnie cieszy. Poza słownikami angielsko-polskimi warto mieć następujące pozycje:

  • słowniki terminologii prawnej, ekonomicznej i handlowej. Większość tekstów z zakresu informatyki stosowanej ogniskuje się na zastosowaniach w dużych, biurokratycznych firmach. Znajomość takiego słownictwa jest po prostu nieodzowna. Sam bardzo chwalę sobie obszerny i fachowy Słownik handlowy angielsko-polski autorstwa Moniki Woytowicz-Neymann, Romana Kozierkiewicza i Mieczysława Puławskiego, PWE, Warszawa 1991. Książka jest nadal dostępna w księgarniach, także internetowych za śmieszne pieniądze. Poza przystępną ceną cechuje się ona bardzo poprawną polszczyzną.
  • słowniki idiomów. Żeby rozumieć idiomy, wystarczy mieć pewne obycie językowe lub słowniki angielsko-angielskie, ale żeby je tłumaczyć, niezbędne są słowniki angielsko-polskie. Najlepiej przecież tłumaczyć metodą "idiom za idiom". Na co dzień posługuję się dwoma słownikami:
    • Słownik idiomów angielskich pod redakcją naukową profesora Jacka Fisiaka, BGW i Graf-punkt, Warszawa 1996. Słownik po prostu znakomity.
    • Nowy słownik slangu i potocznej angielszczyzny, Maciej Widawski, Wydawnictwo L&L, Gdańsk 1997. Przydatny przy tłumaczeniu tekstów pisanych potocznym językiem (celują w tym programiści).
  • encyklopedie i podręczniki logiki (oraz semiotyki logicznej i matematyki). Tu polecenia godne są zwłaszcza Mała encyklopedia logiki pod redakcją Witolda Marciszewskiego, Ossolineum 1970 (istnieje bliźniacza wersja, ale nie przekład, pod redakcją tego samego autora – Dictionary of Logic, wyd. Kluwer) i Logika pragmatyczna Kazimierza Ajdukiewicza, 1965 (wraz z jej angielskim przekładem). Są one potrzebne tłumaczowi nie tylko z powodu terminologii logiki, ale także ze względu na nieodzowną każdemu kulturę logiczną. Ostatnio bardzo przydaje mi się również słownik matematyczny: Penguin Dictionary of Mathematics, pod red. Davida Nelsona, 1998 (zawiera 3200 terminów z bardzo jasnymi definicjami, które pozwalają wyszukiwać synonimy dla wyrazów, których brak w polskich publikacjach słownikowych, np. "z-score").
  • słowniki języka polskiego: Słownik poprawnej polszczyzny, Słownik frazeologiczny (dowolnego autora) oraz Słownik interpunkcyjny Jana Podrackiego (rzecz niezastąpiona, wydawna niedawno przez PWN) oraz Słownik nazw własnych Jana Grzeni (zawiera wzory odmian nazwisk, nazw i marek obcojęzycznych – też komputerowych!). Te pozycje są po prostu niezbędne.

2 odpowiedzi na “Przekład tekstów informatycznych na język polski”

  1. Świetny materiał. Ale też problematyczny. Co to jest wierność semantyczna i kto o niej decyduje? Jeden użytkownik? Grupa użytkowników? Grupa przypadkowa? Zdefiniowana diachronicznie?
    Czy zakres pól semantycznych wyrażeń synonimicznych w jednym języku jest identyczny? A w dwóch różnych językach?

    1. Kto decyduje — może uzus?

      Zgadzam się z uwagami autora tego wpisu, ale programiści (albo „deweloperzy” — nie mogę w komentarzu przekreślić słowa) rzadko zaglądają do takich materiałów 🙂

      W związku z tym uzus wśród programistów jest jaki jest.

      Natomiast uzus wśród tych, którzy stosują programy napisane przez programistów jest czasem zupełnie inny niż programistów.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *